Γράφει η Όλγα Μοσχοχωρίτου, δικηγόρος και μέλος της Πρωτοβουλίας Δικηγόρων και Νομικών και της «Εναλλακτικής Παρέμβασης – Δικηγορικής Ανατροπής».
Covid-19, εμβολιασμοί, υποχρεωτικότητα, ή αλλιώς φωτιά στον κάμπο
Πώς στ’ αλήθεια φτάσαμε από την καθολική σχεδόν αποδοχή του lock down του Μαρτίου του 2020 εν όψει της πανδημίας του Covid-19, των ύμνων στους νοσηλευτές, το δημόσιο σύστημα υγείας, τους επιστήμονες της εθνικής επιτροπής και το Καθηγητή Σωτήρη Τσιόδρα, στις αήθεις επιθέσεις της Κυβέρνησης και του ίδιου του Πρωθυπουργού απέναντι στην κοινωνία; Πώς φτάσαμε στο «δεν θα πληρώσουν οι εμβολιασμένοι το μάρμαρο» του Κυριάκου Μητσοτάκη και στη γελοία δήλωση – απειλή του Αδ. Γεωργιάδη «από τη στιγμή που υπάρχουν εμβόλια έχει αρθεί η υποχρέωση του κράτους για οικονομική αποζημίωση όσων στερηθούν την εργασία τους λόγω πιθανού νέου lock down»;
Πώς φτάσαμε στην αμφισβήτηση μέρους της κοινωνίας των επιστημονικών επιτεύξεων και των εμβολίων και συνακόλουθα στις απειλές της κυβέρνησης και των εν διατεταγμένη υπηρεσία διατελούντες, περί υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού, αντί η κοινωνία να τα περιμένει πώς και πώς, μαζί με τα καινοτόμα φάρμακα, την ενίσχυση του δημοσίου συστήματος υγείας, του σεβασμού των νέων, των ασθενών, των εργαζομένων;
Φυσικά φτάσαμε εκεί, μετά την αποτυχία της αντιμετώπισης του δεύτερου, τρίτου κλπ κύματος της πανδημίας από την Κυβέρνηση. Η οποία εκτός των άλλων, σπατάλησε σα νεόπλουτος γόνος-κληρονόμος, όλους τους πόρους της κοινωνικής συναίνεσης, αντοχής, αλληλεγγύης και αντοχών, οικονομικών, κοινωνικών, ψυχολογικών και όλων των παραμέτρων που κάνουν τη ζωή των πολλών υποφερτή , τη ζωή των νέων αξιοβίωτη.
Η Κυβέρνηση και οι Επιστήμονες που ανέλαβαν την εργολαβία διάσωσής της, πιάστηκαν πολλάκις ψευδόμενοι, ανειλικρινείς, αντιφατικοί αν όχι και με τη γίδα στην πλάτη.
Η φαρσοκωμωδία του δεύτερου «μισού» lockdown, άφησε τη χώρα ανοχύρωτη και την οικονομική και κοινωνική καταστροφή ante portas.
Οι ανταγωνισμοί μεταξύ των πολυεθνικών του φαρμάκου και των εμβολίων, με στόχο την κερδοσκοπία στις πλάτες των λαών και των δημόσιων ταμείων (η περίπτωση με το εμβόλιο astrazeneka αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα), έφεραν την αμφισβήτηση, έριξαν νερό στο μύλο κάθε ανορθολογικής σκέψης και αντιμετώπισης της ασθένειας, έδωσαν πάτημα στον κάθε ανευθυνοϋπεύθυνο δεξιά κι αριστερά, να μιλάει για «υγειονομική χούντα».
Οι εδώ «αρμόδιοι» επιστήμονες, αντί να κρατήσουν ψηλά τις δικές τους περγαμηνές επιστημοσύνης και να στηριχτούν στα επιτεύγματα των δικών μας ιατρών, ερευνητών και επιστημόνων, έγιναν οι αντιφατικοί τελάληδες κάθε πληροφορίας που έστελναν τα «διεθνή κέντρα».
Πάντα με την εξαίρεση των μαχόμενων γιατρών και επιστημόνων διεθνούς κύρους που προσπαθούν όλο αυτό το διάστημα να πληροφορήσουν σωστά το λαό, να διακρίνουν την ήρα από το στάχυ. Όμως αυτοί δεν έχουν τον κυρίαρχο λόγο.
Ο λαός έδωσε στην κυβέρνηση χρόνο και «χρήμα» να στηρίξει το δημόσιο σύστημα υγείας και να θωρακίσει τη χώρα όχι μόνο από την παρούσα πανδημία αλλά και για το μέλλον με ό,τι αυτό επιφυλάσσει.
Αρχισε να αμφισβητεί η ίδια η ζωή τους μονεταριστικούς οικονομικούς κανόνες, να αποδεικνύεται τοις πάσι ότι ο δημόσιος τομέας μιας χώρας είναι αναντικατάστατος, ότι η παγκοσμιοποίηση, η αναγκαστική συνάφεια των πληθυσμών, η οικολογική κρίση, η άκρατη εκμετάλλευση των φυσικών πόρων από τους καπιταλιστές, ο έλεγχος από τις πολυεθνικές του φαρμάκου των πατεντών, οδηγούν τον πλανήτη ολόκληρο σε ένα δυστοπικό μέλλον.
Και τι έκαναν αυτοί;
Ως οι ύστατοι θαυμαστές του Πινοτσέτ και φύλακες των «νεοφιλελεύθερων δογμάτων», βρήκαν τη χρυσή ευκαιρία (άλλωστε γνωρίζουμε πως κάθε κρίση είναι ευκαιρία για το κεφάλαιο και την άρχουσα τάξη) εν μέσω υγειονομικής κρίσης που γρήγορα εξελίχτηκε σε οικονομική και κοινωνική, να επιτεθούν.
Να επιτεθούν και στα τελευταία λαϊκά δικαιώματα που άφησαν όρθια τα μνημόνια, η ΕΕ και το ΔΝΤ, (εργασιακά, δικαιώματα διαδηλώσεων, παιδεία, ελευθερίες στα Πανεπιστήμια κλπ), να αντιμετωπίζουν με την καταστολή κάθε κοινωνική κινητικότητα και αντίδραση, να επιτίθενται χυδαία στη νεολαία, να αναγγέλλουν ΣΔΥΤ για τα Νοσοκομεία, να αποζημιώνουν τους καπιταλιστές και τα δικά τους ΜΜΕ πλουσιοπάροχα, να ξεπουλούν και τα τελευταία ρινίσματα δημόσιας περιουσίας, να καταστρέφουν περιοχές Natura και πλουτοπαραγωγικές πηγές, να καταστρέφουν δάση και να ονοματίζουν τις γερμανικές ανεμογεννήτριες «πράσινη ανάπτυξη».
Αυτή είναι η πραγματικότητα που βιώνουμε τα δύο τελευταία χρόνια.
Και ενώ αποτελεί κοινή άποψη ότι σε έναν παγκοσμιοποιημένο χώρο, μόνο η κοινή διεθνής αντιμετώπιση μπορεί να φέρει αποτελέσματα, η κερδοσκοπία των πολυεθνικών δεν επιτρέπει να αναληφθεί μια πραγματικά διεθνής προσπάθεια, με κοινό εμβολιαστικό πρόγραμμα και το ασφαλέστερο δυνατό εμβόλιο. Ετσι λοιπόν, αυτή τη στιγμή, έχει εμβολιαστεί μερικά το 24% του παγκόσμιου πληθυσμού και πλήρως μόνο το 10%.
Επίσης, στις χώρες χαμηλού εισοδήματος και με αδύναμα συστήματα υγείας, το ποσοστό των πλήρως εμβολιασμένων φτάνει μόλις το 1%.
Από τα 3 δις δόσεων περίπου που κυκλοφορούν, το 70% έχει διατεθεί στις 6 πλουσιότερες χώρες του κόσμου, ενώ ο ιός έχει μεταδοθεί σε όλες (κοντά 200) και η μετάλλαξη Δέλτα σε 85 χώρες.
Το κύριο που ενδιαφέρει την ΕΕ, τις ΗΠΑ και φυσικά τις πολυεθνικές φαρμάκων, είναι οι τιμές πώλησης (στα κράτη) των εμβολίων, τα μερίδια αγοράς, ο αποκλεισμός των εμβολίων ανταγωνιστριών χωρών και η άσκηση διπλωματίας και επίδειξης δύναμης και επιρροής μέσω των εμβολίων.
Εμάς όμως μας ενδιαφέρει να σωθούν οι ζωές των ανθρώπων.
Μέσα σε όλο αυτό το ζοφερό κλίμα και ενώ η ασύγγνωστη καθυστέρηση προμήθειας εμβολίων από την κυβέρνηση, έφερε ως αποτέλεσμα πάνω από 12.700 νεκρούς στη χώρα μας, εκ των οποίων οι περίπου 7.500 το τελευταίο εξάμηνο, και ενώ θα έπρεπε η κοινωνία να την έχει στήσει για όλους τους παραπάνω λόγους στον τοίχο, αντιμετωπίζουμε μια άλλη κατάσταση.
Επειδή «το εμβολιαστικό πρόγραμμα καρκινοβατεί» και εν όψει της επικείμενης οικονομικής καταστροφής κατά το Φθινόπωρο, άνοιξε μια συζήτηση περί του υποχρεωτικού εμβολιασμού!!!
Φυσικά για την αριστερά και όλους τους νοήμονες δημοκρατικούς πολίτες, ο εμβολιασμός γίνεται αποδεκτός ως αποτέλεσμα έμπνευσης των πολιτών από την πολιτεία και την επιστήμη και όχι καταναγκασμού.
Παράλληλα αποτελεί και μία πράξη κοινωνικής αλληλεγγύης για ευνόητους λόγους.
Οπως λένε οι επιστήμονες και εμείς δεν έχουμε λόγο να διαφωνήσουμε, κάθε αύξηση κατά 20% των εμβολιασμένων στην κοινότητα, ελαττώνει κατά 50% την κυκλοφορία του ιού στην κοινότητα αυτή (Γεροτζιάφας).
Η συζήτηση όμως έχει ξεκινήσει και το ερώτημα που προκύπτει αφορά στο κατά πόσο είναι ανεκτός συνταγματικά ένας τέτοιος καταναγκασμός και επέμβαση στο σώμα ενός ατόμου χωρίς τη συγκατάθεσή του.
Από νομικής πλευράς το ζήτημα τίθεται ως εξής: Εχει ήδη ψηφιστεί ο νόμος 4675/2020, ο οποίος ορίζει, αφενός μεν ότι τα εμβόλια παρέχονται από την Πολιτεία δωρεάν, αφετέρου δε ότι όταν υπάρχει κίνδυνος διάδοσης μεταδοτικού νοσήματος, που ενδέχεται να έχει σοβαρές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία, μπορεί να επιβάλλεται, με απόφαση του Υπουργού Υγείας, μετά από γνώμη της ΕΕΔΥ, υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού με σκοπό την αποτροπή της διάδοσης της νόσου.
Επομένως σύμφωνα με τις διατάξεις του παραπάνω νόμου 4675/2020, ο υπουργός υγείας, μπορεί, όποτε κρίνει σκόπιμο, να εκδώσει υπουργική απόφαση, με την οποία θα ορίζονται η ομάδα του πληθυσμού ως προς την οποία καθίσταται υποχρεωτικός ο εμβολιασμός με καθορισμένο εμβόλιο, η τυχόν καθορισμένη περιοχή υπαγωγής στην υποχρεωτικότητα, το χρονικό διάστημα ισχύος της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού, το οποίο πρέπει πάντοτε να αποφασίζεται ως έκτακτο και προσωρινό μέτρο προστασίας της δημόσιας υγείας για συγκεκριμένη ομάδα του πληθυσμού, η ρύθμιση της διαδικασίας του εμβολιασμού και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια.
Επομένως το νομικό οπλοστάσιο υπάρχει, όμως ακόμα δεν έχει ψηφιστεί η ΚΥΑ που θα το ενεργοποιήσει.
Ο κυριότερος λόγος που αργεί η συζήτηση ακόμα και για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό των υγειονομικών και των εργαζομένων σε ιδρύματα κυρίως ηλικιωμένων, είναι το γεγονός πως κανένα εμβόλιο δεν έχει πάρει κανονική άδεια από τον EMA.
Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων έχει δώσει δηλαδή έκτακτη έγκριση στην χορήγηση των εμβολίων εξαιτίας της υγειονομικής κρίσης σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλά όχι άδεια.
Είναι μια παράμετρος που πρέπει να ληφθεί υπόψη, διότι η μη χορήγηση οριστικής άδειας δεν θα επέτρεπε τον υποχρεωτικό εμβολιασμό, καθώς κάποιος θα μπορούσε να προσφύγει στα δικαστήρια.
Παράλληλα, με την υπ’ αριθμ. 2387/2020 απόφασή του ΣτΕ διευκρινίζεται ότι:
«Το μέτρο του εμβολιασμού, καθ’ εαυτό, συνιστά σοβαρή μεν παρέμβαση…, πλην όμως συνταγματικώς ανεκτή, υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις: α) ότι προβλέπεται από ειδική νομοθεσία… και β) ότι παρέχεται δυνατότητα εξαίρεσης από τον εμβολιασμό σε ειδικές ατομικές περιπτώσεις, για τις οποίες αυτός αντενδείκνυται.».
Γενικά η πλειοψηφία των συνταγματολόγων θεωρούν αντισυνταγματική την απόλυση εργαζομένου είτε του δημόσιου είτε του ιδιωτικού τομέα λόγω άρνησής του να εμβολιαστεί, εφόσον αυτός επικαλεστεί συγκεκριμένους λόγους υγείας ή συνείδησης για την απόφασή του αυτή.
Τεράστια όμως προβλήματα ανακύπτουν με τις αποφάσεις της κυβέρνησης σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας των καταστημάτων και της μετακίνησης του πληθυσμού.
Ενώ γενικά τα υγειονομικά μέτρα έχουν κριθεί συνταγματικά, ο έλεγχος προσωπικών δεδομένων από ιδιώτες (ταυτότητα, αποδεικτικό εμβολιασμού), ελέγχεται ως προς τη νομιμότητα αλλά και την δυνατότητα πρακτικής εφαρμογής.
Είναι χαρακτηριστικό το κείμενο που διακινούν άνθρωποι ασχολούμενοι με το χώρο της εστίασης:
«Η ΝΕΑ ΔΥΣΤΟΠΙΑ
Η δυστοπική πρόταση της κυβέρνησης για διαχωρισμό των μαγαζιών μας σε αμιγή και μεικτά αποτελεί άλλον ένα μοιραίο και καθοριστικό περιορισμό για την επόμενη μέρα της Εστίασης. Δημιουργεί κοινωνικούς αυτοματισμούς, μαγαζιά πολλών ταχυτήτων και τελικά αθέμιτο ανταγωνισμό. Διαπιστώνουμε άφωνοι, ενώ έχουμε εκπληρώσει όλες τις υποχρεώσεις μας για κοινωνική αλληλεγγύη, όπως αυτές περιγράφονται στον κανόνα της ισότητας ενώπιον των δημόσιων βαρών και διατυπώνονται στο άρθρο 4, παρ. 5 του Συντάγματος, ενώ έχουμε πληγεί υπέρμετρα ως πολίτες έναντι άλλων κι έχουμε κάνει ιδιαίτερες θυσίες με την οιονεί ανάκληση άδειας λειτουργίας των καταστημάτων μας, καθ’ υπέρβασιν των νομοθετικών εξουσιοδοτήσεων, καλούμαστε να πάρουμε νέους ρόλους: αυτόν του ιατρικού επιτηρητή κι αυτόν του χωροφύλακα. Επιθυμούμε να σας κάνουμε γνωστό ότι ο ρόλος μας δεν είναι αυτός! Ο ρόλος μας είναι να φιλοξενούμε τους φίλους και πελάτες μας στην προσπάθειά τους να χαλαρώσουν και να “αποδράσουν’ από την δυστοπική πραγματικότητα, που μας επιφυλάξατε! Δηλώνουμε ότι δεν είμαστε υπεύθυνοι για το τείχος ανοσίας, που δεν καταφέρατε να χτίσετε. Τασσόμαστε ανοιχτά υπέρ ενός συνεκτικού λόγου και συνεκτικών προτάσεων και μας βρίσκει αντίθετους κάθε διαχωρισμός, που δημιουργεί διχασμό μεταξύ των πολιτών και θυμίζει ζοφερές εποχές. Η εξαγγελία των κυβερνητικών προτάσεων είναι αντίθετη στην αρχή της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, ως αυτοτελές ανθρώπινο δικαίωμα. Μας κληροδοτήσατε δεκάδες βασανιστικά καθημερινά προβλήματα και μας κάνετε “δώρο” τη νέα δυστοπία, αφού μας εξαπατήσατε επικοινωνιακά με τα “μέτρα στήριξης” για την Εστίαση. Σας καλούμε να πάρετε πίσω αυτόν το νέο διαχωρισμό και να συζητήσετε μαζί μας! Ακρογωνιαίος λίθος της δημόσιας τάξης είναι η διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, και τα δικά μας τα έχετε περιφρονήσει και παραβιάσει κατ’ εξακολούθηση. Ζητούμε ενιαία αντιμετώπιση όλων των κλειστών χώρων και χρήση του 70% της χωρητικότητάς τους με άμεση επιδότηση σύγχρονων ιονιστών αέρα. Ζητούμε την στήριξή σας γιατί η Εστίαση έχει υποστεί ανήκεστο βλάβη από την μέχρι τώρα διαχείριση της υγειονομικής κρίσης. Κύκλος Επαγγελματιών Εστίασης».
Επομένως έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας έως ότου ελεγχθεί αποτελεσματικά η υγειονομική πανδημία, ενώ έχουμε άλλον τόσο και περισσότερο, έως ότου οι λαοί φράξουν το δρόμο στην καπιταλιστική πανδημία, αυτή τη διαρκή λαίλαπα της ζωής μας.Και δεν αποτελεί εμπόδιο σ’ αυτόν τον δρόμο ο εμβολιασμός του λαού.Ακόμα και αν στόχος της άρχουσας τάξης είναι να επιστρέψουν στις δουλειές τους τα γρανάζια των μηχανών τους (ή των ηλεκτρονικών υπολογιστών τους), δηλαδή οι εργαζόμενοι, για να μπορούν να τους απομυζήσουν απρόσκοπτα, εμείς, οι πολλοί, έχουμε συμφέρον να κρατηθούμε υγιείς και ζωντανοί για τις μάχες που έρχονται.
